3 μέρες ή μία ζωή

Μάρα Ψαράκη
Reporting & Content Coordinator

Στην αρχή ακούστηκε ένας δυνατός θόρυβος και μετά, ακόμα και με κλειστά τα παράθυρα, μες στο σπίτι άρχισε να μυρίζει ρετσίνι. Είχε πέσει τo πεύκο και είχε καταπλακώσει το αυτοκίνητό μου. Εντωμεταξύ, οι σωλήνες του νερού είχαν παγώσει και δεν είχαμε νερό. Το τηλέφωνο δε δούλευε. Το πετρέλαιο τελείωνε. Το χιόνι είχε καλύψει τα πάντα και οι εξώπορτες δεν άνοιγαν. Ήμαστε πλέον εγκλωβισμένοι. Μες στην ατυχία μας, ήμαστε τυχεροί – είχαμε ρεύμα. Πενήντα μέτρα πιο πέρα, το καλώδιο της ΔΕΗ είχε κοπεί.

Η κακοκαιρία για την οποία μιλούσαν τις τελευταίες μέρες στις ειδήσεις είχε έρθει και ήταν πράγματι σφοδρή. Το κινητό χτυπούσε από μηνύματα φίλων. «Είστε όλοι καλά;», ρωτούσαν. «Εσύ είσαι οκ ή έχεις πάθει πανικό;» «Ευτυχώς είμαστε όλοι καλά: κι εμείς και τα ζώα μας», απαντούσα. Πανικό δεν θα μπορούσα να πάθω, γιατί ξέρω ότι είναι κάτι προσωρινό, πάντα αυτό με κρατάει. Ξέρω ότι δεν είναι αυτή η ζωή μας – συνέβη κάτι που ανέτρεψε για λίγο την καθημερινότητα στην οποία είχαμε συνηθίσει, μα αργά ή γρήγορα όλα θα επανέλθουν σε φυσιολογικό ρυθμό. Υπομονή, κι αυτό θα περάσει…

Αν κάτι με αγχώνει, βέβαια, είναι που δεν μπορούμε να πάμε πουθενά σε περίπτωση που συμβεί κάτι. Ο κολλητός του γιου μου έσπασε προχθές τον αντίχειρά του μέσα στο σπίτι – ένα από αυτά τα ατυχήματα που συμβαίνουν απ’ τη μια στιγμή στην άλλη. Πρέπει να πόνεσε πάρα πολύ. Δεν είναι κάτι σοβαρό, περνάει, φτιάχνεται, αλλά θέλει γιατρό. Όταν του συνέβη το ατύχημα, το χιόνι μόλις είχε αρχίσει να πέφτει και οι γονείς του μπόρεσαν και τον πήγαν στο νοσοκομείο. Αν συμβεί σε εμάς κάτι; Αν χρειαστεί γιατρό ο γιος μου ή η μητέρα μου;

Κάθε φορά που η ζωή μάς ξεβολεύει για λίγο με μια διακοπή ρεύματος ή νερού - ή με μια βλάβη στο τηλέφωνο ή το αυτοκίνητο – σκέφτομαι όλες τις σανίδες σωτηρίας που διαθέτουμε. Δεν είναι λίγες, σχεδόν πάντα υπάρχει λύση. Ακόμα κι όταν δεν υπάρχει, έρχονται τα σοφά λόγια των παππούδων μας ως απάντηση: «Ο χρόνος όλα τα γιατρεύει».

Τι θα συνέβαινε άραγε αν ο χρόνος ήταν μια ατέρμονη εναλλαγή της ίδιας σκληρής καθημερινότητας; Αν οι καθημερινές δυσκολίες μάς είχαν γίνει βίωμα στο πετσί μας κι ο χρόνος δεν γιάτρευε τελικά τίποτα; Εκεί κάπου θυμάμαι ανθρώπους που έχω γνωρίσει στα ταξίδια μου και που η ζωή τους όλη ήταν σαν αυτές τις τρεις, πέντε, άντε δέκα μέρες που βιώνουμε εμείς και τόσο μας ταράζουν.

Στη Ζάμπια, η γυναίκα που μας φιλοξενούσε σπίτι της άναβε κάθε βράδυ ένα κερί να βλέπουμε. Νερό κουβαλούσε από ένα βρώμικο ρυάκι, ένα χιλιόμετρο πιο πέρα. Μεταφορικό μέσο δε διέθεταν, παρά ένα ποδήλατο που ήδη στα μέρη τους ήταν σπουδαίο πράγμα! Η γυναίκα αυτή είχε, αν θυμάμαι καλά, 6-7 παιδιά. Τα μικρότερα ήταν δυο δίδυμα κοριτσάκια. Το ένα τρεχοβολούσε κι έπαιζε, το άλλο μονίμως δεμένο στην πλάτη της μητέρας του, υποτονικό, μονίμως κοιμισμένο. «Τι συμβαίνει;» τη ρώτησα. «Είχε ελονοσία. Το πήγα ήδη μια φορά στο νοσοκομείο, μου έδωσαν χάπια, αλλά δεν έχει συνέλθει. Δεν μπορώ να ξαναπάω στο νοσοκομείο. Είναι πολύ μακριά. Είπαν να τρέφεται καλά, μα εγώ έχω μόνο καλαμπόκι να δώσω στα παιδιά μου.»

 

Το συγκεκριμένο blog είναι αφιερωμένο σ’ όλες τις γυναίκες του κόσμου που, με τόσες δυσκολίες, μεγαλώνουν τα παιδιά τους. Σενεγάλη, 2019

Σε ένα νησί της Σενεγάλης η δεξαμενή νερού που τροφοδοτούσε τους κατοίκους είχε καταστραφεί και ήταν έτοιμη να γκρεμιστεί. Στο ίδιο νησί αντίκρισα μια μητέρα με ένα μωρό στην αγκαλιά και εμφανή σημάδια μόλυνσης στο κεφάλι του. Γιατρός ή κέντρο υγείας δεν υπήρχε και η πρόσβαση στην κοντινότερη πόλη της στεριάς ήταν μια ώρα με τη βάρκα. «Περάσαν απέναντι και το πήγαν στον γιατρό. Τους έδωσε φάρμακα, αλλά αγόρασαν μόνο αυτά που μπορούσαν. Είναι πολύ ακριβά τα φάρμακα», μου εξήγησε ο διερμηνέας.

Τρέμω στη σκέψη πώς μεγαλώνουν τα παιδιά τους αυτές οι μητέρες σε μέρη όπου η απουσία ηλεκτροδότησης και τρεχούμενου νερού είναι καθημερινή και η έλλειψη πρόσβασης σε στοιχειώδεις υπηρεσίες υγείας μπορεί να σου κοστίσει τη ζωή από τη μια στιγμή στην άλλη. Χαμογελάω όταν σκέφτομαι τις φωτογραφίες που έλαβα κάποιους μήνες αργότερα, που με διαβεβαίωναν πως τα παιδιά και των δύο αυτών γυναικών έγιναν καλά, γιατί κάποιος τους νοιάστηκε. Αισθάνομαι περήφανη που δουλεύω σε μια οργάνωση που νοιάζεται πραγματικά για τους ανθρώπους και το δείχνει με έργα που δίνουν ζωή. Φτιάχνει κέντρα υγείας, φέρνει νερό σε άνυδρες περιοχές, βοηθάει τους κατοίκους να ενισχύσουν το εισόδημά τους και πάντα, μα πάντα, τους θυμίζει πως όλοι μαζί πετυχαίνουμε περισσότερα από ό,τι ο καθένας μόνος.

Κι εμείς; Εμείς είμαστε τυχεροί και προνομιούχοι. Ας το θυμόμαστε καθημερινά κι ας μην περιμένουμε μια κακοκαιρία σαν αυτή των τελευταίων ημερών για να εκτιμήσουμε αυτά που θεωρούμε δεδομένα. Έχουμε τόσα πολλά, που μπορούμε και να προσφέρουμε σ’ αυτούς που δεν έχουν. Με έναν τρόπο μαγικό, αυτό μας κάνει πιο πλούσιους.

 

Photo Credits: Kosmas Koumianos/ActionAid

Λεζάντα κεντρικής φωτογραφίας: Για όλα τα παιδιά που έχουν μάθει να είναι μαχητές. Σενεγάλη, 2019