Το 2018 ήταν μια ιδιαίτερα δύσκολη χρονιά για την κοινωνία των πολιτών και την ελευθερία του Τύπου σε όλο τον κόσμο. Ακτιβιστές, υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημοσιογράφοι βρέθηκαν αντιμέτωποι με πολύ βαριές κατηγορίες, φυλακίστηκαν ή έχασαν τη ζωή τους σε πολλές χώρες του πλανήτη ακόμα και στην Ευρώπη, απλώς γιατί έκαναν τη δουλειά τους ή γιατί διαδήλωναν ειρηνικά.
Ο χώρος δράσης και διεκδίκησης, ο χώρος όπου μπορεί να αποκαλυφθεί η αλήθεια ολοένα και συρρικνώνεται. Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα, στην ετήσια έκθεσή τους, αναφέρουν ότι 81 δημοσιογράφοι, πολίτες δημοσιογράφοι και εργαζόμενοι στον Τύπο σκοτώθηκαν επειδή έκαναν δημοσιογραφική δουλειά, ενώ ταυτόχρονα, 336 δημοσιογράφοι, πολίτες δημοσιογράφοι και εργαζόμενοι στον Τύπο βρίσκονται στη φυλακή για τον ίδιο λόγο. [1] Ταυτόχρονα, η δημόσια σφαίρα κατακλύζεται από ψευδείς και κατευθυνόμενες ειδήσεις, ενώ παράλληλα, η πραγματικότητα βαφτίζεται «fake news», αμαυρώνοντας έτσι ολόκληρη τη δημοσιογραφία και την υπεράσπιση της αλήθειας.
Εκτός όμως από το πλήγμα που δέχεται η ελευθερία του Τύπου, συρρικνώνεται σταθερά και ο χώρος που έχουν οι άνθρωποι να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους και να βρουν λύση στα προβλήματα που απορρέουν από τις αδικίες που υφίστανται. Η ActionAid δεν αποτελεί εξαίρεση και έτσι σε ορισμένες χώρες παρεμποδίζεται το έργο των εργαζομένων που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των περισσότερο περιθωριοποιημένων και αδικημένων ομάδων όπως και άλλων ακτιβιστών που είναι καταδικασμένοι στη σιωπή.
Στα τέλη του 2017, η κυβέρνηση της Ουγκάντας πάγωσε τους λογαριασμούς της ActionAid στη χώρα, διότι η οργάνωση εξέφρασε την αντίρρησή της στην αλλαγή του νόμου ώστε ο τωρινός Πρόεδρός της να βάλει υποψηφιότητα για να ξαναδιεκδικήσει την εξουσία μετά τα 75 του έτη. [2] Μετά από διεθνή κινητοποίηση, οι λογαριασμοί ξεπάγωσαν τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους. [3]
Toν Μάρτιο 2018, η ActionAid Βραζιλίας έχασε την ακτιβίστρια και δημοτική σύμβουλο Marielle Franco, που δολοφονήθηκε μαζί με τον οδηγό της. Η Marielle υπερασπιζόταν τα δικαιώματα των πιο αδικημένων κατοίκων του Ρίο. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη φαβέλα Maré, όπου η ActionAid υποστηρίζει τη δράση της τοπικής οργάνωσης Redes da Maré στον αγώνα της κατά της φτώχειας, από το 2010. [4]
Τέλος τον Οκτώβριο, η κυβέρνηση του Πακιστάν, χωρίς καμία επίσημη εξήγηση, αποφάσισε να μην ανανεώσει την άδεια λειτουργίας σε 28 διεθνείς οργανώσεις, μεταξύ των οποίων και η ActionAid, οδηγώντας στο κλείσιμο του γραφείου της στη χώρα. [5] Αυτό σε μια χώρα, όπου σύμφωνα με την ανεξάρτητη δημοσιογράφο Rabia Mehmood «καθώς τελειώνει το 2018 – το έτος όπου ο χώρος για την κοινωνία των πολιτών, όπως η δουλειά για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ελευθερία του Τύπου και η διαφορετική πολιτική άποψη περιορίστηκαν – η λίστα με τις ιστορίες που δεν μπορούν να γίνουν είδηση ή να συζητηθούν σε εκπομπές υψηλής θεαματικότητας, τους αρθρογράφους που δεν μπορούν να δημοσιοποιήσουν τη γνώμη τους, τους επισκέπτες που δεν μπορούν να προσκληθούν για να μιλήσουν στους φοιτητές και τις πολιτικές για τις οποίες δεν μπορείς να ασκήσεις κριτική στα social media είναι μεγάλη.» [6]
Η δημοσιοποίηση της αλήθειας στο Πακιστάν αλλά και σε πολλές άλλες χώρες του πλανήτη βάλλεται από παντού. Ο αγώνας κατά της αδικίας δεν ήταν ποτέ εύκολος και η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι και θα είναι επικίνδυνη. Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε να διεκδικούμε τα δικαιώματά μας. Αντιθέτως, πρέπει να συνεχίσουμε να ενημερωνόμαστε και να γινόμαστε εμείς η φωνή των ανθρώπων που είναι καταδικασμένοι στη σιωπή. Για έναν κόσμο δικαιότερο για όλους.
Φωτογραφία: Poulomi Basu/ActionAid
Παραπομπές
[1] https://rsf.org/en/barometer?year=2018&type_id=235%22%20\l%20%22list-barometre%22
[2] https://af.reuters.com/article/africaTech/idAFKBN1CI2GO-OZATP
[3] http://www.actionaid.org/uganda/news/actionaid-uganda-accounts-finally-unfrozen
[4] http://www.actionaid.org/news/marielle-franco-statement-actionaid-brazil-and-actionaid-international
[6] https://dailytimes.com.pk/331753/the-year-of-shrinking-freedoms/