Μπροστά στη σημαντική οπισθοδρόμηση που φέρει το νέο νομοσχέδιο ως προς τις διαδικαστικές εγγυήσεις και τα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο, είναι απαραίτητη η ουσιαστική διαβούλευση με τους φορείς για το άσυλο πριν προχωρήσει σε ψηφοφορία.
Tην Δευτέρα 28 Οκτωβρίου, οι υπογράφουσες οργανώσεις αποστείλαμε σε βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου, κοινό υπόμνημα σχετικά με το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη «Περί διεθνούς προστασίας και άλλες διατάξεις» το οποίο συζητείται στη Βουλή.
Στο υπόμνημα αυτό, τονίζουμε ότι οι νέες διατάξεις που ενσωματώνουν εκ νέου τρεις Ευρωπαϊκές Οδηγίες για τη διεθνή προστασία, για την υποδοχή και φιλοξενία των αιτούντων διεθνή προστασία, αποτελούν σημαντική οπισθοδρόμηση, καθώς αντικαθιστούν προηγούμενες διατάξεις που εξασφάλιζαν διαδικαστικές εγγυήσεις και τα δικαιώματα ευάλωτων ομάδων, με κατώτερα πρότυπα που δε λαμβάνουν υπόψιν την πραγματικότητα στο πεδίο και μπορεί να οδηγήσουν σε παραβιάσεις του εθνικού και ενωσιακού δικαίου.
Ο περιορισμός των κατηγοριών ευάλωτων αιτούντων άσυλο, η εισαγωγή ασφυκτικών προθεσμιών, η μη ουσιαστική πρόσβαση στην διαδικασία προσφυγής και η αδικαιολόγητη διεύρυνση της κράτησης είναι μερικά από τα νέα μέτρα που συρρικνώνουν τα δικαιώματα των αιτούντων διεθνή προστασία.
Επιπλέον, υπάρχει κίνδυνος το εν λόγω νομοσχέδιο να οδηγήσει σε περαιτέρω υποβάθμιση του συστήματος υποδοχής και ασύλου δεδομένου ότι η ήδη υποστελεχωμένη διοίκηση καλείται να αναλάβει σημαντικές, επιπλέον, διαδικαστικές υποχρεώσεις σε ένα πλαίσιο σοβαρών κρατικών ελλείψεων.
Από την εμπειρία μας γνωρίζουμε ότι πολλές από τις διατάξεις του νομοσχεδίου θα έχουν σοβαρές συνέπειες στις ζωές χιλιάδων ανθρώπων, ενώ δεν διασφαλίζουν την επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου αλλά ούτε και την βελτίωσή τους.
Τέλος, η ψήφιση του νομοσχεδίου με τη διαδικασία του επείγοντος – με μόλις 5 ημέρες προθεσμία – δεν επέτρεψε την επαρκή μελέτη και υποβολή σχολίων, ενώ η κατάθεσή του στη Βουλή, αμέσως μετά το τέλος της προθεσμίας, ανέδειξε μια βιαστική επεξεργασία όσων σχολίων έγιναν, με πολλά να απορρίπτονται χωρίς επαρκή αιτιολόγηση.
Η προσπάθεια κωδικοποίησης της νομοθεσίας για το άσυλο μπορεί να αποτελέσει ένα θετικό βήμα, εφόσον λάβει υπόψιν τις πραγματικές συνθήκες που επικρατούν και με στόχο τη διασφάλιση της βελτίωσης των διαδικασιών και της προστασίας των δικαιωμάτων όσων επηρεάζονται από αυτές.
Για τους λόγους αυτούς, καλούμε τους Βουλευτές να μην προχωρήσουν στην ψήφιση του νομοσχεδίου και την ελληνική κυβέρνηση σε έναν ουσιαστικό διάλογο με τους φορείς για το άσυλο.
Οι οργανώσεις: ActionAidHellas, ArbeiterSamariterBund (ASB), Γιατροί του Κόσμου, Δανικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, Διοτίμα – Κέντρο Γυναικείων Μελετών, DefenceforChildrenInternational, Έλιξ, Eλληνικό Φόρουμ Προσφύγων, ΕλληνικόΣυμβούλιογιατουςΠρόσφυγες, Generation 2.0 RED, HIAS Greece, International Rescue Committee Hellas, Praksis, Solidarity Now.