Φέρνοντας το νερό στην Αζερνέτ.

Βίκυ Μαρκολέφα - Υπεύθυνη Επικοινωνίας

Πριν από δέκα ημέρες, ξεκινήσαμε με μια ομάδα πενήντα εθελοντών από κάθε γωνιά της Ελλάδας και της Κύπρου για τη μακρινή Αζερνέτ της Αιθιοπίας. Στόχος μας ήταν να επεκτείνουμε ένα μεγάλο πρόγραμμα ύδρευσης, σε μια περιοχή που το νερό είναι συνώνυμο με την επιβίωση. Επιστρέφοντας, οι αποσκευές μας είναι γεμάτες με τις εμπειρίες και τα συναισθήματα που μοιραστήκαμε με τους κατοίκους της απομακρυσμένης αυτής κοινότητας και με τη σκέψη ότι κατορθώσαμε να προσφέρουμε ζωή και ελπίδα.

Η Αιθιοπία μας μάγεψε από την πρώτη στιγμή. Ίσως γιατί αποπνέει μια πρωτόγνωρη ελευθερία, ίσως επειδή το μεγαλείο ψυχής των ανθρώπων της μας συγκλόνισε τόσο. Οι κάτοικοι της επιβιώνουν με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα. Σε αυτές τις συνθήκες η ανθρώπινη ζωή αποκτά διαφορετική σημασία, όπως και ο καθημερινός αγώνας για την επιβίωση, που συνδέεται απόλυτα με το νερό.  

Αν και κατοχυρωμένο ανθρώπινο δικαίωμα, μόλις το 38% των κατοίκων της Αιθιοπίας έχει πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό. Στην επαρχία το ποσοστό αυτό μειώνεται, με το 20% των συστημάτων υδροδότησης να υπολειτουργούν.  Τι πραγματικά σημαίνει αυτό για τους κατοίκους;

Η Χανζίγια, μια από τις γυναίκες που μας φιλοξένησε στην καλύβα της για να μαγειρέψουμε μαζί το φαγητό της ημέρας μας εξηγεί:

"Δεν είχαμε καθαρό νερό για να πιούμε, για να πλύνουμε. Παθαίναμε αρρώστιες και τα ρούχα μας δεν ήταν ποτέ καθαρά."

Ο Αμπράρ είναι 12 ετών και είναι ένα από τα πολλά πανέμορφα παιδιά της Αζερνέτ, που καθημερινά κινδυνεύουν να χάσουν τη ζωή τους αναζητώντας νερό.

 

 "Η ζωή μας έχει πολλές δυσκολίες. Πηγαίνουμε το βράδυ για να φέρουμε νερό και αντιμετωπίζουμε ύαινες.  Έχουν δαγκώσει αρκετούς και κάποιοι έχουν σκοτωθεί."

Η ομάδα μας είχε στόχο να βοηθήσει στην επέκταση ενός ήδη μεγάλου έργου ύδρευσης που έχει ήδη ξεκινήσει η ActionAid, το Vicky Water Project, ένα από τα σημαντικότερα έργα στην Αιθιοπία που θα χαρίσει εύκολη πρόσβαση σε ασφαλές νερό σε περισσότερους από 20.000 ανθρώπους.  Με την ολοκλήρωση του έργου, 60% περισσότερα κορίτσια θα πηγαίνουν στο σχολείο αντί να κουβαλούν νερό για την οικογένειά τους με κίνδυνο να παρενοχληθούν στη διαδρομή. Το ποσοστό μολύνσεων από ασθένειες που οφείλονται στο ακατάλληλο νερό θα μειωθεί επίσης κατά 60%, ενώ 2000 νοικοκυριά θα έχουν εύκολη πρόσβαση σε καθαρό νερό.

Από την πρώτη κιόλας ημέρα χωριστήκαμε σε ομάδες και ξεκινήσαμε δουλειά. Οι εργασίες εναλλάσσονταν καθημερινά. Σκάψαμε για να ανοίξουμε τα χαντάκια, ανακατέψαμε λάσπη, χτίσαμε 2 κιόσκια διανομής νερού, τοποθετήσαμε τους σωλήνες… Εκείνο όμως που πραγματικά καταφέραμε, είναι ότι μοιραστήκαμε στιγμές αλληλεγγύης με τους κατοίκους της φτωχής αυτής περιοχής. Μαζί δουλέψαμε, μαγειρέψαμε, γελάσαμε, παίξαμε. Δεν μιλούσαμε την ίδια γλώσσα, αλλά η επικοινωνία μας ήταν κάτι παραπάνω από ουσιαστική.

Ένα από τα αποτελέσματα του έργου, είναι και η δημιουργία 5 συνεταιρισμών γυναικών που θα το διαχειρίζονται. Έτσι, δεκάδες γυναίκες της περιοχής θα έχουν την ευκαιρία να αξιοποιήσουν τις δυνάμεις τους. Όπως η Χάντρα, ένα ζωντανό παράδειγμα του πως μπορείς να αλλάξεις τη ζωή σου όταν όλα συναινούν στο να μείνεις στο περιθώριο. Στα 40 της χρόνια έχει κατορθώσει να μεγαλώσει 8 παιδιά και σήμερα ηγείται ενός συνεταιρισμού διαχείρισης του συστήματος ύδρευσης της περιοχής στον οποίο συμμετέχουν εθελοντικά περισσότερες από 200 γυναίκες. Η Χάντρα όχι μόνο κατάφερε να ξεπεράσει τον κοινωνικό στιγματισμό ενός διαζυγίου, αλλά κατόρθωσε με μεγάλο αγώνα να κρατήσει την περιουσία της σε μια εποχή που το οικογενειακό δίκαιο της χώρας δεν αναγνώριζε το δικαίωμα της ιδιοκτησίας στις γυναίκες.

"Πάλεψα πολύ, πολύ αλλά τώρα είμαι ευτυχισμένη. Οι γυναίκες μπορούν να ηγηθούν και της οικογένειας και της χώρας."

Κάθε βράδυ, επιστρέφοντας στην Χοσάινα (την κοντινή πόλη που μέναμε), μοιραζόμασταν τις πιο δυνατές στιγμές της ημέρας. Σε μια από τις συναντήσεις μας, ο Γιάννης Παναγιωτόπουλος, ένας από τους Αναδόχους της ομάδας έκλεισε μέσα σε μια φράση το νόημα όλου του ταξιδιού. 

"Ένα κεράκι. Σκεφτείτε πως σπάει το σκοτάδι με 50 κεριά."

Το σκοτάδι της φτώχειας της Αζερνέτ άρχισε ήδη να φωτίζεται. Χάρη στην προσπάθεια των 50 εθελοντών από την Ελλάδα και την Κύπρο που άφησαν τη θαλπωρή του σπιτιού τους για να περάσουν μια εβδομάδα αλληλεγγύης και συνεργασίας με τους ανθρώπους μιας απομακρυσμένης κοινότητας, δουλεύοντας μαζί για τα πιο βασικά στοιχεία της επιβίωσης. Το νερό και την αλληλεγγύη.

© Vicky Markolefa / ActionAid