Τον Νοέμβριο 2021 θα πραγματοποιηθεί στη Γλασκόβη, η 26η Σύνοδος του ΟΗΕ για το Κλίμα (26η Σύνοδος της Διάσκεψης των Μερών της Σύμβασης-Πλαισίου του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή - COP26). Οι αποφάσεις που θα ληφθούν θα είναι κρίσιμες για τη ζωή όλων μας, όπου κι αν ζούμε. Είναι δύο τα σημεία που θα χρειαστεί να εστιάσουμε και να πιέσουμε, ώστε τα μεγάλα λόγια να γίνουν πράξεις. Από τη μία, πρέπει να στηρίξουμε τους πιο ευάλωτους και από την άλλη, πρέπει να επενδύσουμε σε ρεαλιστικές και φιλόδοξες λύσεις.
Όπως εξηγεί ο Harjeet Singh, Υπεύθυνος για θέματα κλιματικής αλλαγής της ActionAid International, «οι κυβερνήσεις δεν μπορούν πλέον να κλείνουν τα μάτια στον καταστροφικό αντίκτυπο της κλιματικής κρίσης στις πιο φτωχές χώρες, αλλά και στις πιο φτωχές περιοχές πλούσιων χωρών.» Οι αλλαγές στο κλίμα προκαλούν ήδη πολλά προβλήματα σε περιοχές που έχουν συμβάλει λιγότερο σε αυτή, δηλαδή στις πιο φτωχές χώρες. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, οι παρατεταμένες ξηρασίες χτυπούν ιδιαίτερα τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία, που είναι τομείς στους οποίους βασίζονται δισεκατομμύρια οικογένειες για να ζήσουν. Κι από αυτούς, οι πιο ευάλωτοι, τα παιδιά, οι νέοι και οι γυναίκες πλήττονται ακόμα περισσότερο. Έτσι, οδηγούμαστε σε αύξηση των ανισοτήτων, δηλαδή η αλλαγή στο κλίμα καταλήγει σε κοινωνική κρίση.
Όμως, παρόλο που οι διαπραγματεύσεις του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή κρατούν αισίως δέκα χρόνια, καμία χρηματική βοήθεια προς τις πιο ευάλωτες χώρες δεν έχει οριστεί. Ταυτόχρονα, δεν έχουν γίνει ουσιαστικές κινήσεις για την παραγραφή του χρέους τους. Χωρίς αυτή, οι χώρες αυτές δεν θα ορθοποδήσουν από την υγειονομική και οικονομική κρίση της πανδημίας και δεν θα μπορέσουν να καταπολεμήσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Για παράδειγμα, δύο κυκλώνες σάρωσαν τη Μοζαμβίκη το 2019, που την ανάγκασαν να ζητήσει δάνειο από το ΔΝΤ, μόνο και μόνο για να αντεπεξέλθει στις άμεσες ανάγκες μετά τις καταστροφές και σήμερα, η κυβέρνηση δεν διαθέτει πόρους για να στηρίξει τις πεινασμένες και καταρρακωμένες κοινότητες να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους.
Η 26η Σύνοδος του ΟΗΕ για το Κλίμα είναι μια ευκαιρία να διορθωθεί αυτό. Μέσα από την προοδευτική φορολόγηση ρυπογόνων βιομηχανιών και την κατάργηση των επιζήμιων επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων, θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν κονδύλια που θα κάλυπταν ανάγκες για στήριξη και ανοικοδόμηση ολόκληρων κοινωνιών.
Το ζήτημα των ορυκτών καυσίμων βρίσκεται στην καρδιά του προβλήματος, όπως εξηγεί η Τeresa Anderson, Υπεύθυνη συντονισμού για την πολιτική ενάντια στην κλιματική αλλαγή στην ActionAid International, «οι δεσμεύσεις για ‘μηδενικό ισοζύγιο κατανάλωσης ενέργειας’ δημιουργούν μια ψευδαίσθηση προόδου στα θέματα κλιματικής αλλαγής. Οι περισσότερες στηρίζονται κυρίως σε συμψηφισμούς διοξειδίου του άνθρακα, τεχνολογίες που δεν έχουν αποδειχτεί ότι λειτουργούν και δενδροφυτεύσεις τόσο εκτενείς, που δεν τους φτάνει η συνολική επιφάνεια της ξηράς του πλανήτη».
Είναι, λοιπόν, πολύ σημαντικό οι πολιτικές αποφάσεις των κυβερνήσεων των χωρών που θα συμμετάσχουν στη Σύνοδο, αλλά και το κυριότερο, οι ενέργειες που θα τις ακολουθήσουν, να είναι από τη μία φιλόδοξες και να βάζουν στόχους που πραγματικά θα προστατεύουν το μέλλον μας και από την άλλη, να είναι ρεαλιστικές και πραγματοποιήσιμες.
Όπως λέει η Τeresa Anderson, «οι πολιτικοί και οι βιομήχανοι ξέρουν ότι τα σχέδια που παρουσιάζουν είναι επικίνδυνα και ουτοπικά. Εταιρείες και κυβερνήσεις βάζουν μπροστά τον όρο ‘μηδενικό ισοζύγιο κατανάλωσης ενέργειας’ για να μπορούν ανενόχλητες να συνεχίζουν να ρυπαίνουν και να βγάζουν κέρδος. Όμως, οι στόχοι μας για την κλιματική αλλαγή μπορούν να επιτευχθούν μόνο αν μειώσουμε σημαντικά τις εκπομπές ρύπων και καταργήσουμε γρήγορα τα ορυκτά καύσιμα». Κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να συνεχίσουμε να διεκδικούμε.