Η εκπαίδευση αποτελεί βασικό εργαλείο της δράσης της ActionAid και συχνά είναι το πρώτο βήμα για τις αλλαγές που θέλει να φέρει στις ζωές των ανθρώπων. Από τα κορίτσια που πηγαίνουν για πρώτη φορά σχολείο ή που συνεχίζουν και στο γυμνάσιο αντί να παντρευτούν, στις γυναίκες που μαθαίνουν γραφή κι ανάγνωση αλλά και στους αγρότες και τις αγρότισσες που εκπαιδεύονται σε νέες μορφές καλλιέργειας φιλικές στο περιβάλλον, η γνώση είναι σημαντική σε κάθε στάδιο της ζωής.
Εκπαιδεύοντας το μέλλον
Φωτογραφία: Samanya R. Kyategeka/ ActionAid
Στην παιδική κι εφηβική ηλικία, κρίσιμες περιόδους για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας ενός ανθρώπου, η εγγραφή και παραμονή στο σχολείο, αλλά και η παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης είναι εξαιρετικά σημαντικές και για τον λόγο αυτό αποτελούν προτεραιότητα για την ActionAid. Η Amuge από την περιοχή Katakwi της Ουγκάντας, για παράδειγμα, πηγαίνει στην πέμπτη δημοτικού, παρόλο που είναι 14 χρονών. «Όταν ήμουν στη δευτέρα σταμάτησα το σχολείο. Δεν με ένοιαζε, όμως, γιατί και τα μεγαλύτερα αδέρφια μου είχαν σταματήσει. Έπρεπε να βοηθάω στο περιβόλι μέχρι να μεγαλώσω και να παντρευτώ. Όμως, ήρθαν οι άνθρωποι της ActionAid και μίλησαν στην οικογένειά μου. Έτσι επέστρεψα στο σχολείο. Οι άνθρωποι της ActionAid μάς επισκέπτονται για να δουν πώς τα πάω στο σχολείο. Κι όταν ξανάρχισα τα μαθήματα, ο πατέρας μου κατάλαβε ότι έπρεπε να πάνε σχολείο και τα 3 μικρότερα αδέρφια μου. Μας έδωσαν και μια κατσίκα κι έτσι στην αρχή της σχολικής χρονιάς, ο πατέρας μου πουλάει κάποια από τα κατσικάκια και μας παίρνει σχολικά. Θέλω να διαβάσω πολύ για να γίνω νοσοκόμα και να φροντίζω τους ανθρώπους στην κοινότητά μου.»
Φωτογραφία: Dimitris Toubis/ ActionAid
Αντίστοιχα, η δράση της ActionAid στην Ελλάδα εστίασε από την αρχή στην ενημέρωση κι ευαισθητοποίηση των μαθητών και των εκπαιδευτικών. Ήδη από το 2000, αναπτύχθηκε ο εκπαιδευτικός τομέας και από τότε πάνω από 42.000 μαθητές σε Ελλάδα και Κύπρο συμμετέχουν κάθε χρόνο στις εκστρατείες της, ενώ περισσότεροι από 40.000 μαθητές όλων των ηλικιών έχουν συμμετάσχει σε εκπαιδευτικά προγράμματα της. Όπως είπε μια μαθήτρια λυκείου που συμμετείχε σε ένα τέτοιο πρόγραμμα: «Οι άνθρωποι πρέπει να ευαισθητοποιούνται με δράσεις όπως αυτή που κάνουμε σήμερα εδώ στην ActionAid.»
Διευρύνοντας τους ορίζοντες των ενηλίκων
Φωτογραφία: ActionAid
Η εκπαίδευση, η κατάρτιση, η δια βίου μάθηση είναι, λοιπόν, διαφορετικές όψεις του ίδιου εργαλείου που μπορούν να μεταμορφώσουν τους ανθρώπους. Τα παραδείγματα είναι πολλά και πολύ ελπιδοφόρα. Η Rebeca Mabui από τη Μανίσα της Μοζαμβίκης, για παράδειγμα, βρέθηκε το 2014 στις Βρυξέλλες με αφορμή τη Συνάντηση Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης - Αφρικής, όπου μίλησε στο Ευρωκοινοβούλιο για την προστασία της γης των φτωχών αγροτών από τις μεγάλες πολυεθνικές που παράγουν ζάχαρη. Η ίδια ήταν μια φτωχή αγρότισσα που κινδύνεψε να χάσει τη γη της. Όμως, μέσω της συμμετοχής της σε ομάδες γυναικών, έλαβε από την ActionAid εκπαίδευση για νομικά ζητήματα προστασίας της περιουσίας, για τα ανθρώπινα δικαιώματα και για ανάπτυξη των ηγετικών ικανοτήτων κι έτσι έγινε Πρόεδρος του Συνεταιρισμού των Αγροτών της περιοχής της. Οι γνώσεις αυτές την οδήγησαν στο να μπορέσει να γίνει ακτιβίστρια, να παρέχει συμβουλές σε άλλους αγρότες για τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να προστατέψουν τη γη τους με τη βοήθεια του νόμου και να βρει την αυτοπεποίθηση να μιλήσει στην Ευρωβουλή για το θέμα της αρπαγής της γης στην Αφρική. Η επίσκεψή της στην Ευρωβουλή τη βοήθησε να κατανοήσει πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο που επηρεάζουν τόσο τη ζωή των αγροτών στη Μοζαμβίκη. Όπως λέει η ίδια: «Πιστεύω ότι η επίσκεψή μου στην Ευρωβουλή θα με βοηθήσει να συνεχίσω και θα μου δώσει τις δεξιότητες που χρειάζομαι για να συνεχίσω τον αγώνα μου στην περιοχή μου.» Η επένδυση στην εκπαίδευση, λοιπόν, έχει μεγάλη αξία, καθώς οι γνώσεις δρουν πολλαπλασιαστικά μέσα στην κοινότητα, όταν μεταφέρονται από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Φωτογραφία: Tassos Papaioannou/ ActionAid
Όταν η ActionAid ξεκίνησε αναπτυξιακό πρόγραμμα στην Ελλάδα το 2017, η κατάρτιση και δια βίου μάθηση έγιναν βασικά εργαλεία της για την καταπολέμηση της ανεργίας και φέρνουν ήδη αποτελέσματα. Το Επίκεντρο, το κέντρο κοινότητας στην Αθήνα προσφέρει ευκαιρίες μάθησης ώστε να μπορέσουν όσοι βρίσκονται εκτός αγοράς εργασίας να καλύψουν κενά στις γνώσεις τους και να αναζητήσουν μια καλή θέση εργασίας. Η Larysa επισκέφτηκε το Επίκεντρο γιατί είχε χάσει τη δουλειά της. Η Σύμβουλος Εργασίας τής πρότεινε να κάνει μαθήματα ελληνικών και πληροφορικής. «Το Επίκεντρο με βοήθησε να έχω πιο πολλή αυτοπεποίθηση, να πιστεύω στον εαυτό μου. Είμαι αισιόδοξη, ξέρω ότι εγώ χωρίς δουλειά δε θα μείνω.»
Η γνώση μπορεί να γίνει, λοιπόν, σπουδαίο εργαλείο για στη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων και τελικά στη δημιουργία μιας καλύτερης κοινωνίας. Αποτελεί μια επένδυση για ένα καλύτερο μέλλον.