Ταξιδεύοντας με τον Χριστόφορο Παπακαλιάτη

Ασπασία Κάκαρη - Επικεφαλής τμήματος Επικοινωνίας, Συνηγορίας & Εκστρατειών

Όταν οργανώνεις τα γυρίσματα ενός ντοκιμαντέρ, μιας ταινίας «χωρίς σενάριο», όπως λέει ο αγαπημένος μας Χριστόφορος Παπακαλιάτης, με ένα πρόγραμμα γεμάτο συναντήσεις σε χώρες της Αφρικής και της Ασίας, φαντάζεσαι ότι κάτι μπορεί να μην πάει τόσο καλά, όσο το έχεις σχεδιάσει. Αυτό που δεν μπορείς σε καμιά περίπτωση να φανταστείς, μετά από πολλές διαφορετικές αιτήσεις για άδεια κινηματογράφησης με drone στην Γκάνα και μετά από πολύωρες συναντήσεις με τον chief, και τον chief του chief, και τον chief όλων των chief στην παραγκούπολη του Agbogbloshie, είναι ότι πολύ εύκολα μπορεί μια πέτρα να ρίξει το drone και μαζί όλα τα πλάνα του στα τοξικά νερά του ποταμού Odaw.

Το Agbogbloshie έχει τη φήμη της πιο μολυσμένης παραγκούπολης στον κόσμο, καθώς σ’ αυτήν, μαζί με τα όνειρα εκατοντάδων χιλιάδων εσωτερικών μεταναστών από τον βορρά, που αναζητούν μια καλύτερη ζωή στην πρωτεύουσα της Γκάνας, καταλήγει και ο μεγαλύτερος όγκος ηλεκτρονικών αποβλήτων που φτάνουν στην Αφρική από τις χώρες της Δύσης. Στα νερά του ποταμού, που χωρίζει αυτή την αυτοσχέδια πόλη από τον υπόλοιπο κόσμο, εντοπίστηκε μετά από ώρες αναζήτησης το drone μας και έτσι είχαμε όλοι την ευκαιρία να θαυμάσουμε εξαιρετικές εικόνες του αφρικανικού τοπίου από ψηλά στο ντοκιμαντέρ «Ένας κόσμος» του Χριστόφορου Παπακαλιάτη.

Αυτό ήταν μόνο μια μικρή ιδέα των όσων ζήσαμε ταξιδεύοντας με το συνεργείο σε Γκάνα και Νεπάλ, για να κινηματογραφήσουμε τους πρωταγωνιστές του ντοκιμαντέρ, τους ανθρώπους που  βρήκαν τη δύναμη, μέσα από τα προγράμματα της ActionAid, να δώσουν τη δική τους μάχη με την αδικία, τη βία, τη δεισιδαιμονία, τα στερεότυπα, ακόμη και με τον ίδιο τους τον εαυτό, για μια ζωή με αξιοπρέπεια και ελπίδα για το μέλλον.

Όταν γυρίσαμε στην Ελλάδα, γεμάτοι από τις πολύ δυνατές εμπειρίες του ταξιδιού, νομίζαμε ότι τα δύσκολα είχαν περάσει. Αλλά κάναμε λάθος. Είχαμε ακόμη μπροστά μας τα γυρίσματα στο Επίκεντρο της ActionAid και στο κέντρο της Αθήνας. Ένα μεσημέρι, τραβώντας πλάνα από τη ζωή στο κέντρο, τραβήξαμε και το «ενδιαφέρον» των νεαρών τοξικομανών που συγκεντρώνονται καθημερινά σε μια από τις πλατείες του. Ένας από αυτούς μας πλησίασε απειλητικά για να προστατέψει το «στέκι» του από τις κάμερες. Όταν, όμως, διαπίστωσε ότι ανάμεσά μας βρισκόταν ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης, έβαλε τον σουγιά που κρατούσε πίσω στην τσέπη του και άρχιζε να φωνάζει στους υπόλοιπους: “Ρε, πάτε καλά; Τον Παπακαλιάτη με στείλατε να μαχαιρώσω;” Το γύρισμα φυσικά διακόπηκε και οι στιγμές που ακολούθησαν ήταν από τις πιο αμήχανες, αλλά και από τις πιο δυνατές που ζήσαμε στα γυρίσματα αυτού του ντοκιμαντέρ. Ο νεαρός, συγκινημένος, αγκάλιασε τον γνωστό ηθοποιό και μοιράστηκε μαζί του τα αισθήματα που ένιωσε παρακολουθώντας για χρόνια τα σήριαλ και τις ταινίες του στην τηλεόραση. 

Αυτός είναι ο «Ένας κόσμος» του Χριστόφορου Παπακαλιάτη. Μια ταινία “χωρίς σενάριο” για τη σημασία της αλληλεγγύης απέναντι στους πιο αδικημένους αυτού του κόσμου, είτε ζουν μακριά από μας είτε δίπλα μας. Γιατί σε μια κοινωνία που αφήνει έξω από τις τάξεις της τα παιδιά των προσφύγων, που λιντσάρει την κοινωνική διαφορετικότητα μέχρι θανάτου και αφήνει αιμόφυρτες γυναίκες να πεθαίνουν στην άσφαλτο για να μην λερωθεί ένα αυτοκίνητο, όσο σημαντικό είναι να στηρίζουμε τους ανθρώπους που παλεύουν ν’ αλλάξουν τη ζωή τους κάπου μακριά από μας, άλλο τόσο είναι να δείχνουμε καθημερινά την αλληλεγγύη μας στους ανθρώπους που ζουν ανάμεσά μας. Κι ας μην έχουν ακόμα βρει τη δύναμη  ν’ αλλάξουν τη ζωή τους. Κι ας απειλούν το comfort zone μας. Ή, μάλλον, ειδικά σ’ αυτή την περίπτωση.

Φωτογραφίες: ActionAid