Μπορεί τελικά ένα ταξίδι να σου αλλάξει τη ζωή;

Δήμητρα Χριστοδούλου - Μέλος Γ.Σ. ΑctionAid / Global Product Marketing Manager Google

Ρουάντα, μία χώρα που έχει βιώσει μία από τις πιο σκληρές γενοκτονίες στην ιστορία της ανθρωπότητας και την έχει ξεπεράσει. Μία χώρα που έχει πληθυσμό περίπου 13 εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν σε μία έκταση σαν την Πελοπόννησο και μία χώρα καταπράσινη στην καρδιά της Αφρικής.

Ενώ προσγειωνόμασταν στο Κιγκάλι την πρωτεύουσα της χώρας, μαζί με τη Νεφέλη Στεφοπούλου, επίσης μέλος της γενικής συνέλευσης της ΑctionAid και τoν Νίκο Μπουντούρα, επιχειρησιακό διευθυντή της οργάνωσης, σκεφτόμασταν αν μπορεί τελικά ένα ταξίδι να σου αλλάξει τη ζωή. Η χώρα ήταν ακριβώς όπως την περιμέναμε και είχαμε διαβάσει, καταπράσινη και καθαρή (έχουν απαγορεύσει τη χρήση πλαστικού δια νόμου από το 2008) και οι κάτοικοι της φιλικοί. Είναι η χώρα όχι μόνο των χιλίων λόφων, όπως είναι γνωστή αλλά και των χίλιων χαμόγελων.

Σκοπός του ταξιδιού μας ήταν να επισκεφτούμε τα έργα που έχει πραγματοποιήσει η ActionAid και να δούμε από κοντά τη δράση της και τα αποτελέσματα αυτής! Η πρώτη μέρα ξεκίνησε με την επίσκεψη μας σε νηπιαγωγείο που έχει κατασκευαστεί με τη συμβολή των Ελλήνων και Κύπριων Αναδόχων. «Πολύχρωμο το νηπιαγωγείο» σκέφτηκα μόλις φτάσαμε αλλά τελικά δεν ήταν καθόλου σημαντικό στοιχείο καθώς η ενέργεια των παιδιών και των δασκάλων τους, το έκανε ακόμη πιο όμορφο στα μάτια μας. Εισπράξαμε αγάπη και είδαμε το επίπεδο της δουλειάς που γίνεται με τα παιδιά, κάτι που σε έκανε να ξεχνιέσαι και να μη πιστεύεις ότι είσαι σε μία περιοχή που βασικό μέλημα των κατοίκων είναι η εύρεση τροφής και πόσιμου νερού.

 Τα παιδιά παρακολουθούν το μάθημα με προσοχή

Η επόμενη στάση μας ήταν ο αγροτικός συνεταιρισμός Twite Ku bana bacu, όπου μία ομάδα κατοίκων έχουν εξειδικευτεί στη βιώσιμη γεωργία και παράγουν οπωροκηπευτικά  σε μία έκταση που τους έχει παραχωρηθεί από την ActionAid. Ο συγκεκριμένος συνεταιρισμός είναι ορισμός της ομάδας καθώς είχαν όλοι ένα κοινό σκοπό και ξεκάθαρες αρμοδιότητες, ώστε να μπορούν να διαχειρίζονται σωστά τη γη και τη σοδειά τους. «Κατάφερα να έχω ηλεκτρικό ρεύμα στο σπίτι μου», «είμαι περήφανή καθώς μπορώ να βοηθάω στα οικονομικά της οικογένειας μου και να στείλω πλέον τα παιδιά μου στο σχολείο», κάποια από τα λόγια που ακούσαμε και μας έκαναν να νιώσουμε ότι τελικά οι ζωές αλλάζουν.

Mία από τις πιο δυνατές εμπειρίες του ταξιδιού ήταν αυτή που μας χάρισαν οι γυναίκες του επόμενου συνεταιρισμού που επισκεφτήκαμε στην κοινότητα Karongi. Οι γυναίκες αυτές βρέθηκαν μετά τη γενοκτονία χωρίς οικογένεια, και σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας. Ένωσαν τις δυνάμεις τους, τις μικρές τους φυτείες μπανάνας και την ελπίδα τους, που τελικά είναι αυτό το μεγάλο «κάτι» που σε κάνει να κοιτάς μπροστά όταν δεν σου έχει απομείνει τίποτα, και έφτιαξαν έναν συνεταιρισμό που σήμερα αριθμεί 35 μέλη, μεταξύ τους και 4 άντρες.

Με εκπαιδεύσεις από την ActionAid για καλύτερη σοδειά, και με τη στήριξη της οργάνωσης «έγινε το θαύμα», όπως μας είπαν καθώς κανείς δεν περίμενε ότι μία ομάδα γυναικών θα αγόραζε ένα μηχάνημα καλαμποκάλευρου που τώρα εξυπηρετεί όλη την κοινότητα. Μπήκαν στη ζωή τους πράγματα απλά για εμάς αλλά τεράστια για το Karongi, όπως τρεχούμενο νερό, ξυλόφουρνοι και, η πηγή όλων των καλών στην Αφρική, οι αγελάδες! Κατάφεραν και δημιούργησαν και κοινό ταμείο για να μπορούν να αποταμιεύουν και να παίρνουν μικροδάνεια που είναι απαραίτητα για τον συνεταιρισμό.

Η Esperanza μαζί με τις υπόλοιπες γυναίκες του συνεταιρισμού μας υποδέχτηκαν με χορό

Η Εsperanza, πρόεδρός του συναιτερισμού ταξίδεψε σε μέρη εντός και εκτός της χώρας για να μιλήσει για τις γυναίκες της Ρουάντας. Όπως μας είπε η Elina, το μεγαλύτερο σε ηλικία μέλος, παλιότερα έτρεχε να κρυφτεί όταν έβλεπε λευκό άνθρωπο και τώρα έχει πάρει τέτοια δύναμη από τον συνεταιρισμό, που μπορεί και στέκεται μπροστά μας και μας λέει την ιστορία της. Με δάκρυα στα μάτια πήραμε και δώσαμε την μεγαλύτερη αγκαλιά στη Ρουάντα τη στιγμή εκείνη. Και όταν ρωτήσαμε αυτές τις φανταστικές γυναίκες τι συμβουλή θα έδιναν σε ένα μικρό κορίτσι του σήμερα μας είπαν: να έχει όραμα, να ξέρει και να διεκδικεί τα δικαιώματά της και να εξελίσσεται, πάντα με πνεύμα συνεργασίας και ανοιχτό μυαλό. 

Αυτό ακριβώς έκαναν και τα μέλη του τρίτου και τελευταίου συνεταιρισμού που επισκεφθήκαμε στη χώρα και ο οποίος απαρτίζεται από 28 γυναίκες και 1 άντρα. H Nεφέλη αποτύπωσε ακριβώς τα όσα είχαν ζήσει κάποια από τα μέλη του. «Οι άνθρωποι αυτού του συνεταιρισμού απασχολούνταν με αγροτικές εργασίες. Όταν όμως δεν είχαν πια κέρδη η Actionaid κατάφερε να τους δωρίσει κάποιες ραπτικές μηχανές, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να ράβουν και να πωλούν ρούχα. Μέσω της πώλησης έχουν καταφέρει να συντηρούν πια τους εαυτούς τους και μάλιστα οι γυναίκες νιώθουν πιο ισχυρές και ανεξάρτητες. Φεύγοντας από τον υπέροχο αυτό συνεταιρισμό, είχαμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε ένα δημοτικό σχολείο, το οποίο επισκέφθηκαν το 2018 ανάδοχοι και εθελοντές της ActioΑid και με τη συμβολή τους χτίστηκε μία αίθουσα διδασκαλίας και ένας χώρος για τα κορίτσια. Τα παιδιά μάς υποδέχτηκαν με τρομερή ενέργεια και η χαρά μας ήταν τεράστια καθώς καταφέραμε να δούμε από κοντά το έμπρακτο έργο των ανθρώπων που ήταν εκεί λίγο μόλις καιρό πριν από εμάς».

 

 Από τα αριστερά προς τα δεξιά: H Νεφέλη, εγώ και ο Νίκος

Τελικά, όπως ανέφερε ο Νίκος, το ταξίδι στην Ρουάντα μας άλλαξε τη ζωή καθώς αντιληφθήκαμε ότι οι άνθρωποι δεν έχουμε όρια και μπορούμε να διορθώσουμε τα πάντα με προσπάθεια και urukundo, δηλαδή αγάπη, όπως η ActionAid και τα προγράμματα της που «αλλάζουν τον κόσμο, αλλάζοντας ζωές».