Λέσβος 2015: Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία

Χαρά Τασόγλου - Επικεφαλής Επικοινωνίας

«Δεν υπάρχει φαγητό, αλλά δόξα τω θεώ που φτάσαμε ζωντανοί» 

Νομίζω ότι αυτή η φράση είναι αντιπροσωπευτική των όσων νιώθουν οι πρόσφυγες στη Μυτιλήνη. Ανήκει στη Shefqe από το Αφγανιστάν. Ήρθε με τον άντρα της και τα 2 τους παιδιά από το Αφγανιστάν. Τους πήρε 22 μέρες για να φτάσουν στην Ελλάδα κι εγώ τους συνάντησα στο κέντρο καταγραφής της Μόρια.

Η οικογένεια της Shefqe. Ο Bashir, 29 ετών,κρατά αγκαλιά την 2,5 ετών κόρη τους Zaahra και η Shefqe το 7 μηνών μωρό τους Hamid.

Υπάρχουν 2 κέντρα καταγραφής, η Μόρια για τους μη Σύριους και το Καρά Τεπέ για τους Σύριους. H Λέσβος είναι απλώς ο πρώτος ευρωπαϊκός σταθμός των προσφύγων. Κανένας δεν θέλει να μείνει στην Ελλάδα, θέλουν να συνεχίσουν το ταξίδι τους. Πρέπει, λοιπόν, να καταγραφούν για να πάρουν το πολυπόθητο χαρτί που θα τους επιτρέψει να συνεχίσουν.

Στη Μόρια υπάρχουν παντού σκουπίδια γύρω μας κι η άσχημη μυρωδιά κατακλύζει την ατμόσφαιρα. Σκουπίδια, τέντες, containers, απελπισία.

 Στην oυρά καταγραφής της Μόρια.

Κι όμως, η Sefqe είναι ευγνώμων που είναι ζωντανοί. Γιατί δεν είναι καθόλου αυτονόητο. Ο Bashir, ο άντρας της, έχει μια σφαίρα στο δεξί ώμο από τους Ταλιμπάν και τον θείο τους τον σκότωσαν πέρσι. Στο ταξίδι τους για την Ελλάδα πέρασαν τα σύνορα Ιράν-Τουρκίας με τεράστιο κίνδυνο. Η βάρκα από την Τουρκία για Μυτιλήνη έμπαζε νερά. Ναι, το ότι είναι ζωντανοί, είναι ένα μικρό θαύμα. Όπως και το ότι η μικρή της κόρη, η Sonaya έχει όρεξη για παιχνίδι μέσα στο camp. Μου τραβάει το στυλό κι η μαμά της χαμογελά: «Στη Sonaya αρέσει να ζωγραφίζει». 

Ο Ryad είναι έτοιμος να στηθεί σε μια ουρά εκατοντάδων ατόμων για να καταγραφεί. Είναι από το Ιράκ κι έχει ένα απλό όνειρο «να ζήσω κάπου όπου να μπορώ να προστατεύσω τα παιδιά μου και να ζήσω σαν άνθρωπος» Αυτό μου απαντά όταν τον ρωτώ ποιός είναι ο τελικός του προορισμός. Και συνεχίζει «βλέπεις στη Μοσούλη αν έβγαινα έξω ξυρισμένος το ISIS θα με μαστίγωνε.” 

Η 5χρονη Rahf στην αγκαλιά του μπαμπά της,Ryad. 

Ο Ryad είναι επίσης ανακουφισμένος «επιτέλους έφτασα». Μετά από όλα όσα έχουν περάσει, οι άνθρωποι δεν χάνουν την ελπίδα τους. Χαμογελούν ανακουφισμένοι και κάνουν όνειρα. Αυτό με αφήνει άφωνη. Και το θαυμάζω με όλη μου την καρδιά. Κι επίσης με κάνει να ντρέπομαι λιγάκι. Τον περασμένο Ιούλιο όταν η Ελλάδα αντιμετώπιζε την απόλυτη χρεωκοπία είχα χάσει και την ελπίδα και τον ύπνο μου.

Είχα, όμως, στ’ αλήθεια χάσει κάτι; Οι πρόσφυγες έχουν χάσει τα πάντα. Και μας χρειάζονται. Η ActionAid ξέρει πολύ καλά τι πρέπει να κάνει. 

Εμπιστεύσου μας στη Λέσβο. Δες πώς βοηθάμε και κάνε μια δωρεά σήμερα

Το κέντρο ημέρας της ActionAid για τις γυναίκες & τα μωρά τους στο κέντρο υποδοχής προσφύγων του Καρα Τεπέ. 

Πώς έφτασαν στη Λέσβο ο Ryad και η Shefqe; Τι χρειάστηκε να περάσουν απλώς για να φτάσουν τελικά στην ανθρωπιστική κρίση που εξελίσσεται στη Λέσβο; Περισσότεροι από 268.000 πρόσφυγες έχουν έρθει από τις αρχές του έτους στη Λέσβο καραβοτσκισμένοι, περνώντας από απέναντι, από την Τουρκία. 

Φτάνοντας στη Λέσβο με βάρκα όπως χιλιάδες πρόσφυγες καθημερινά. Σκάλα Συκαμιάς. 

Γενναίοι άνθρωποι που δεν το βάζουν κάτω κι αποφασίζουν να αφήσουν εμπόλεμες ζώνες, τη Συρία στην πλειονότητα τους, αλλά και το Ιράκ,το Αφγανιστάν και το Ιράν κι έρχονται με μια φουσκωτή βάρκα που ξεχειλίζει ζωές και τα λιγοστά υπάρχοντα τους χωμένα σε μια μικρή τσάντα. Τους παίρνει περίπου 20 μέρες για να έρθουν από τις χώρες τους στην Ελλάδα περνώντας από τα ενδιάμεσα σύνορα, περπατώντας για ώρες, μην γνωρίζοντας αν τελικά θα τα καταφέρουν...

Και μετά, αφού αποχαιρετήσουν την παλιά τους ζωή, συγγενείς, φίλους, το σπιτικό τους, οικογενειακές φωτογραφίες, τα ρούχα των παιδιών και τα δώρα του γάμου, μετά έρχεται η ώρα να ρισκάρουν τη ζωή τους. Το κάνουν τη στιγμή που μπαίνουν στη βάρκα που θα τους περάσει από την Τουρκία στην Ελλάδα. 50-60 άτομα στοιβάζονται σε μια βάρκα που δεν χωράει ούτε τα μισά. Οι διακινητές τους πετάνε τα όποια πράγματα έχουν για να ελαφρύνει η βάρκα. Ξεκινάνε. Κάποτε η βάρκα μπάζει νερά, κάποτε η μηχανή χαλάει. Κάποιοι τα καταφέρνουν και φτάνουν ως τη Μυτιλήνη. Κάποιοι άλλοι, όχι. Αφήνουν την τελευταία τους πνοή στη Μεσόγειο της ντροπής, στην Ευρώπη της ντροπής, το 2015. 

Όσοι τα καταφέρνουν φτάνουν σε κάποια ακτή της Μυτιλήνης. Είναι βρεγμένοι και ταλαιπωρημένοι. Κάποιοι βγαίνουν από τη βάρκα ανακουφισμένοι, άλλοι ενθουσιασμένοι κι άλλοι τρέμουν, δεν μπορούν να πιστέψουν ότι είναι ζωντανοί. Ήμασταν εκεί όταν έφθασαν 2 βάρκες με διαφορά 30 λεπτών. 

 Ένας πατέρας κλαίει κι αγκαλιάζει το παιδί του. Μια γιαγιά είναι λιπόθυμη. 

Τα κέντρα καταγραφής απέχουν από 44-57 χλμ από τη βόρεια ακτογραμμή της Μυτιλήνης. Μετά το σοκαριστικό ταξίδι τους με τη βάρκα κάποιοι αρχίζουν να περπατούν την απόσταση. Κάποιοι θα την περπατήσουν ολόκληρη. Άλλοι θα περιμένουν τα ειδικά για το σκοπό λεωφορεία που έχουν προσφέρει οργανώσεις. Κάποια στιγμή φτάνουν στα κέντρα καταγραφής.Αυτή είναι η καθημερινότητα στη Λέσβο. 

Βοήθησε μας να την αλλάξουμε. Κάνε την δωρεά σου σήμερα στο πρόγραμμα μας. 

Photographer's Credit:

George Makkas/Panos Pictures/ActionAid