Πόσα γεύματα κοστίζει ένα λίτρο;

Βίκυ Μαρκολέφα - Υπεύθυνη Επικοινωνίας

Είναι δύσκολο να σκεφτείς, την ώρα που γεμίζεις το ντεπόζιτο του αυτοκινήτου για παράδειγμα, ότι αρπάζεις το φαγητό από μια οικογένεια. Κι όμως συμβαίνει, καθώς οι ανάγκες μας σε καύσιμα αυξάνονται και αναζητούμε να τις καλύψουμε, αλλά όχι με τόσο βιώσιμο τρόπο.

Τα βιοκαύσιμα, προβλήθηκαν κάποτε ως η θαυματουργή απάντηση στις ενεργειακές ελλείψεις και τους φόβους σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Τελευταία όμως, όλο και περισσότερα στοιχεία αποδεικνύουν ότι αυτό το υποτιθέμενο «πράσινο καύσιμο», λειτουργεί ως η απόλυτη παραπλάνηση από τις πραγματικές λύσεις.

Μέχρι πρόσφατα, η ΕΕ είχε θέσει στόχο μέχρι το 2020, το 10% της ενέργειας για τις μεταφορές να προέρχεται από Ανανεώσιμες Πηγές. Το ευρωπαϊκό έδαφος όμως, δεν επαρκεί για την καλλιέργεια της ποσότητας που χρειαζόμαστε. Έτσι, οι μεγάλες εταιρείες παραγωγής βιοκαυσίμων στράφηκαν στον αναπτυσσόμενο κόσμο, αναζητώντας οικονομικές λύσεις, αλλά με μεγάλο ανθρώπινο κόστος. Σε πέντε μόνο χώρες της Αφρικής, 1,1 εκατ. εκταρίων έχουν δοθεί για τα βιοκαύσιμα, μια περιοχή στο μέγεθος του Βελγίου.

Στις περισσότερες αναπτυσσόμενες χώρες, οι άνθρωποι εξαρτώνται από τη γη για να επιβιώσουν. Στην Κένυα, στη Γκάνα και στη Γουατεμάλα, είδα εκτάσεις όπου μέχρι πρότινος καλλιεργούσαν φτωχοί αγρότες, τώρα να ανήκουν σε εταιρείες που παράγουν καύσιμα και όχι τροφή. Αυτή η παγκόσμια αρπαγή γης, αιχμαλωτίζει τις τοπικές κοινωνίες σε έναν φαύλο κύκλο πείνας και φτώχειας.

Η Matilde ζει στη Μοζαμβίκη και έχασε τη γη της από μια εταιρεία βιοκαυσίμων.

«Δεν μας είπαν τίποτα, δεν μας έδωσαν τίποτα. Κάποιοι στην πόλη αποζημιώθηκαν, αλλά εμείς όχι. Δεν μας έδωσαν δουλειές, δεν μας προσέφεραν τίποτα».

Οι αγρότες χάνουν τη γη τους, τη δουλειά τους, δεν παράγουν την τροφή τους και δεν μπορούν να διαθέσουν ισότιμα τα προϊόντα τους στις τοπικές αγορές. Επίσης, λόγω της έλλειψης προσφοράς τροφίμων που προκαλείται, οι τιμές τους ανεβαίνουν παντού, οδηγώντας ακόμη περισσότερους στην πείνα. Πρόσφατα, η Κένυα και η Γουατεμάλα, βρίσκονταν σε επισιτιστική κρίση, ενώ υπολογίζεται ότι 30 εκατομμύρια άνθρωποι διεθνώς, οδηγήθηκαν στην πείνα εξαιτίας των βιοκαυσίμων.

Δυστυχώς, τα βιοκαύσιμα ούτε «πράσινα» είναι. Στην πραγματικότητα οξύνουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Όπως αποδείχθηκε πρόσφατα, εκείνα που χρησιμοποιούνται περισσότερο απελευθερώνουν πιο πολλά αέρια του θερμοκηπίου από τα ορυκτά καύσιμα, τα οποία προορίζονται να αντικαταστήσουν.

Οι φτωχοί αγρότες και όσοι πλήττονται, διαμαρτύρονται και η ActionAid είναι στο πλευρό τους. Το τοπικό μας γραφείο στην Κένυα, πρόσφατα κατάφερε να αναστείλει τα σχέδια δημιουργίας φυτείας βιοκαυσίμων στους δασότοπους Dakatcha, γεγονός που θα εκτόπιζε μια κοινότητα 20.000 ανθρώπων. Επίσης, πριν από λίγες ημέρες πετύχαμε μια πολύ σημαντική νίκη: Μετά από πιέσεις 30 ΜΚΟ, ανάμεσά τους και η ActionAid, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνώρισε ότι τα βιοκαύσιμα ανταγωνίζονται τα τρόφιμα. Έτσι, ο στόχος για το 10% κάλυψης των ενεργειακών αναγκών της ΕΕ από βιοκαύσιμα μέχρι το 2020, αναθεωρήθηκε στο 5%.

Καλό ξεκίνημα για την ΕΕ, αλλά η ActionAid στοχεύει στην κατάργηση της χρήσης των βιοκαυσίμων. Έχουν οδηγήσει εκατομμύρια ανθρώπους στην πείνα και δεν είναι βιώσιμη λύση για το ενεργειακό ή το περιβαλλοντικό μας πρόβλημα. Στο ερώτημα «τροφή ή καύσιμα;», απαντάμε τροφή και προτεραιότητα στον άνθρωπο, όχι στο κέρδος.